Trong bài viết dưới đây, Nhà Thuốc Long Châu sẽ giúp bạn tìm hiểu về căn bệnh HIV, các đường lây truyền bệnh và cách phòng chống HIV AIDS.
HIV và AIDS là gì ?
HIV (Human Immunodeficiency Virus) là tên của một loại virus có khả năng tấn công và làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể con người. Từ đó, virus HIV tạo cơ hội cho sự xâm nhập và phát triển của các loại vi sinh vật khác gây bệnh cho cơ thể chủ.
AIDS (Acquired Immuno Deficiency Syndrome) là giai đoạn cuối cùng của bệnh HIV. Ở giai đoạn này, hệ miễn dịch của cơ thể đã bị suy yếu vô cùng nghiêm trọng nên người bệnh rất dễ mắc phải các bệnh như ung thư hay nhiễm khuẩn.
HIV lây truyền qua đường nào?
Virus HIV có thể truyền từ người này sang người khác qua 3 con đường chủ yếu là: Đường máu, đường tình dục và từ mẹ sang con.
HIV lây qua đường máu
Trước đây, nguồn lây nhiễm HIV có nguy cơ mắc bệnh cao nhất là truyền máu từ người hiến máu bị nhiễm bệnh. Chính vì vậy, kể từ năm 1985, các phương pháp sàng lọc và xét nghiệm trước khi truyền để đảm bảo chất lượng máu truyền đã trở nên chặt chẽ hơn. Nguy cơ nhiễm HIV qua đường truyền máu đã được giảm xuống rất thấp.
Ngoài ra, virus HIV có thể lây truyền qua hành vi tiêm chích, qua các vết xước trên da hay niêm mạc…
Virus HIV lây qua đường tình dục
Virus HIV có nguy cơ rất cao lây truyền qua đường tình dục trong các trường hợp:
- Quan hệ tình dục với một hoặc nhiều bạn tình mà không biết họ có nhiễm HIV không.
- Không sử dụng bao cao su hoặc sử dụng bao cao su không đúng cách.
- Quan hệ tình dục khi một trong hai người đang mắc bệnh lây qua đường tình dục.
Việc quan hệ tình dục qua âm đạo hay hậu môn đều có thể lây truyền virus HIV, nhất là khi quan hệ không dùng bao cao su. Kể cả hình thức quan hệ bằng miệng cũng có khả năng lây virus, nhất là khi xuất tinh vào miệng và miệng có vết thương hở.
HIV lây truyền từ mẹ sang con
Virus HIV có khả năng lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở hoặc khi mẹ cho con bú. Chính vì HIV có thể lây truyền qua sữa mẹ nên người mẹ bị HIV không nên cho con bú. Bên cạnh đó, virus cũng có thể lây sang con nếu mẹ nhiễm bệnh mà nhai thức ăn rồi mớm cho con, dù nguy cơ lây nhiễm qua đường này là khá thấp.
Người mắc HIV có biểu hiện gì?
Biểu hiện của người nhiễm virus HIV phụ thuộc vào giai đoạn tiến triển của bệnh. Người nhiễm HIV có 4 giai đoạn phát triển bệnh:
- Giai đoạn cửa sổ: Giai đoạn này kéo dài trong khoảng từ 2 đến 6 tháng. Lúc này, cơ thể người nhiễm virus hoàn toàn bình thường và cho kết quả xét nghiệm HIV âm tính. Chính vì thế, ở giai đoạn này, người bệnh rất dễ lây truyền virus cho người khác nếu quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn.
- Giai đoạn không triệu chứng: Thời gian của giai đoạn này là từ 5 đến 7 năm. Lúc này, xét nghiệm HIV đã cho kết quả dương tính dù cơ thể vẫn tương đối khỏe mạnh.
- Giai đoạn cận AIDS: Giai đoạn vẫn chưa có dấu hiệu đặc trưng, kết quả xét nghiệm dương tính HIV.
- Giai đoạn AIDS: Đây là giai đoạn cuối của HIV và cũng là giai đoạn có nhiều triệu chứng rầm rộ nhất như: Gầy sút (giảm hơn 10% trọng lượng cơ thể), sốt, tiêu chảy, ho khan kéo dài… Bên cạnh đó là sự xuất hiện của nhiều bệnh cơ hội khác như ung thư, lao, viêm phổi, viêm da, lở loét toàn thân… Việc điều trị và chăm sóc trong giai đoạn này sẽ quyết định thời gian sống còn lại của người bệnh.
Cách phòng chống HIV AIDS bạn cần biết
Dựa vào các đường lây truyền mà cũng sẽ có các cách phòng chống HIV AIDS tương ứng.
Phòng chống HIV qua đường máu
- Không tiêm chích ma túy. Không sử dụng chung bơm kim tiêm mà thay vào đó nên dùng kim tiêm 1 lần.
- Hạn chế truyền máu hay sử dụng các loại thuốc đường tiêm.
- Không dùng chung những vật dụng có khả năng dính máu với người khác như bàn chải đánh răng, kim xỏ lỗ tai, dao cạo râu, kim xăm mình, lưỡi dao cạo trong cắt tóc, đồ ngoáy tai…
Phòng chống HIV lây qua đường tình dục
- Không quan hệ tình dục khi chưa biết rõ bạn tình có nhiễm HIV hay không. Việc không quan hệ tình dục là cách phòng chống HIV AIDS cũng như các bệnh đường tình dục khác hiệu quả nhất.
- Cần có lối sống chung thủy, chỉ quan hệ với 1 người là cách phòng tránh HIV lây qua đường tình dục.
- Trong trường hợp quan hệ tình dục với người chưa biết rõ có nhiễm HIV hay không thì việc sử dụng bao cao su là bắt buộc dù quan hệ bằng bất cứ hình thức nào (âm đạo, hậu môn hay miệng).
- Khám phụ khoa hoặc nam khoa định kì để kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng là một biện pháp làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS. Nguyên nhân là do các bệnh tình dục có khả năng tạo ra những tổn thương là điều kiện lý tưởng cho virus HIV xâm nhập vào cơ thể.
Phòng lây nhiễm HIV theo đường từ mẹ sang con
Đối với phụ nữ trưởng thành trong độ tuổi sinh đẻ, cần thực hiện dự phòng lây nhiễm HIV bằng cách:
- Không quan hệ tình dục với nhiều người, chung thủy 1 vợ – 1 chồng.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ đúng cách.
- Nam và nữ trong độ tuổi sinh đẻ đều cần nắm rõ các kiến thức liên quan đến sức khỏe tình dục, sức khỏe sinh sản, cách phòng chống HIV cũng như cách phòng chống HIV lây nhiễm từ mẹ sang con.
Đối với phụ nữ nhiễm HIV:
- Phòng tránh khả năng mang thai ngoài ý muốn: Phụ nữ nhiễm HIV cần cùng chồng hoặc bạn tình đến nghe tư vấn bởi các bác sĩ có chuyên môn và cân nhắc có sinh con hay không. Bên cạnh đó, phụ nữ mắc HIV và chồng cũng cần nắm rõ về tình dục an toàn và cách kế hoạch hóa gia đình để có phương án chăm sóc và hỗ trợ thích hợp.
- Trường hợp phụ nữ nhiễm HIV có thai cần được tư vấn, xét nghiệm và điều trị bằng thuốc ARV, lựa chọn phương pháp sinh đẻ an toàn, nắm rõ cách nuôi con phù hợp.
- Trường hợp phụ nữ nhiễm HIV sinh con: Trẻ mới sinh cần được uống thuốc kháng virus để phòng tránh lây truyền virus từ mẹ, đồng thời có các phương án chăm sóc, dự phòng và điều trị cho cả mẹ và bé.
Trên đây là những thông tin liên quan đến căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS như đường lây truyền, dấu hiệu và các cách phòng chống HIV. Hy vọng rằng qua bài viết trên, bạn đọc đã nắm được những thông tin hữu ích. Nhà Thuốc Long Châu xin cảm ơn và rất mong sẽ tiếp tục nhận được sự ủng hộ của bạn trong tương lai. Chúc bạn đọc thật nhiều sức khỏe và thành công!
Ánh Vũ
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
